Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2019

Τα καλύτερα βιβλία του 2019 και ευχές για το 2020!

Φέτος ήταν μια περίεργη, και αρκετά δύσκολη, χρονιά από πολλές απόψεις. Ακόμα και στα βιβλία, διάβασα το καλύτερο για μένα, πολλά διαμάντια, αλλά και πολλά άλλα που είτε τα τελείωσα με το ζόρι είτε τα άφησα στη μέση (ή ούτε καν έφτασα σε δύο περιπτώσεις τη μέση). Ωστόσο, θα αναφέρω τα καλύτερα του έτους, αυτά που με άγγιξαν, με συγκίνησαν, με προβληματισαν, με έβαλαν να σκεφτώ πολλά άλλα πράγματα πέραν των προσωπικών μου προβλημάτων. Ως είθισται αυτή η λίστα περιλαμβάνει το top 10.
Λοιπόν, έχουμε και λέμε:
1) Ειρήνη Βαρδάκη - Ανάρμοστον εστί: το πρώτο βιβλίο που διάβασα δυο φορές, και είχα χρόνια να το κάνω αυτό. Το καλύτερο βιβλίο που έχω διαβάσει ποτέ

2) Στέφαν Τσβάιχ - Σκακιστική νουβέλα: ένα εξαιρετικό ψυχογράφημα

3) Δημήτρης Σίμος - Τοξικά μάτια: η στροφή προς κάτι νέο, κάτι διαφορετικό και αξιόλογο από έναν συγγραφέα που αγαπήσαμε όλοι από το πρώτο του βιβλίο

4) Andrea Camilleri - Δίχτυ ασφαλείας: ένας ήρωας, Ο Μονταλμπανο, που μεγαλώνει και ωριμάζει μαζί με τον συγγραφέα του. Ένα πολύ δυνατό βιβλίο από πολλές απόψεις
5) J. Ricardo Pedro - Το δικό σου πρόσωπο θα ειναι το τελευταιο: απόλυτα καινοτόμο, έξυπνο, συναισθηματικά φορτισμένο βιβλίο που έχει να πει πολλά σε όποια χέρια και να πέσει

6) Arne Dahl - 6x2: ο συγγραφέας που δεν παύει κάθε φορά να με εκπλήσσει. Ένα βιβλίο που θίγει τόσο τις ανθρώπινες σχέσεις όσο και τα παιδικά τραύματα, μπαίνοντας στα σκοτεινά νερά ενός διαταραγμενου μυαλού
7) Jeffrey Archer - Τα χρονικά των Κλιφτον (η εφταλογια στα δικά μου μάτια είναι ένα μεγάλο βιβλίο): εξαιρετική γραφή, με την οποία περιγράφει με ιδιαίτερη μαεστρία από τα πιο απλά μέχρι να πιο πολύπλοκα θέματα. Μια σειρά βιβλίων που απλά δεν μπορείς να την αφήσεις από τα χέρια σου
8) Ethan Cross - Ο ποιμένας: ένα έξυπνο παιχνίδι μεταξύ του καλού και του κακού στις απόλυτες μορφές του. Ένα παιχνίδι στο οποιο κάποιος κλέβει, είναι προδεδικασμενο ότι θα χάσεις ή μήπως όχι;
9) Στέφαν Τσβάιχ - ο φόβος: χωρίς άλλο σχόλιο. Βαθύ ψυχογράφημα συναισθημάτων
10) Ειρήνη Βαρδάκη - το Ρ της ερωμένης: αν και περσινό, που το διάβασα φέτος μετά το ανάρμοστον εστί, είναι από τα πολύ πολύ καλά βιβλία που έχω διαβάσει. Ποιος είναι ο καλός, ποιος ο κακός, ποιος αγαπάει πραγματικά και ποιος όχι, δεν είναι ποτέ σίγουρο... μέχρι την τελευταία σελίδα.
Εύχομαι σε όλους καλές γιορτές. Το 2020 να μας βρει υγιείς και αγαπημένους, αφήνοντας στην άκρη έχθρες που βασίζονται σε θέματα που δεν προσβάλλουν, δεν υποβαθμίζουν και δεν κρίνουν την αξία, την δουλειά και την προσωπικότητα του άλλου.
Να έχουμε μια καλή αναγνωστικα χρόνια, όλοι οι λάτρεις του βιβλίου!

Κυριακή 23 Ιουνίου 2019

Ο κχαμ ικλιλό aka Τοξικά Μάτια

     Ο Δημήτρης Σίμος είναι ένα νέο παιδί, με πολύ χιούμορ και εξαιρετικά ταλαντούχο, το οποίο όλοι τον έχουμε γνωρίσει τουλάχιστον τα τελευταία τρία χρόνια μέρα από τα βιβλία του στις εκδόσεις Bell, μέσα από τα βιβλία του με πρωταγωνιστή τον Χρήστο Καπετάνο: Τα βατράχια (2018), Τυφλά ψάρια (2018), Τοξικά μάτια (2019).

     Τα Τοξικά Μ...άτια ήρθαν για να ταράξουν τα σκοτεινά νερά τόσο του αστυνόμου Καπετάνου, όσο και της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας γενικά. Πρόκειται για ένα βιβλίο σταθμός στην πορεία του Δημήτρη, με το οποίο ανέβασε εξαιρετικά ψηλά τον πήχη και τώρα μόνο αγωνία μπορεί να έχει κανείς για το τί άλλο μπορεί να γράψει! 
     Αρχικά, ο τίτλος του βιβλίου είναι ένα πολύ πετυχημένο λογοπαίγνιο για τους δύο βασικούς άξονες στους οποίους κινείται το βιβλίο. Δεν μένει όμως στους δύο μόνο αυτούς άξονες. Είναι ίσως το πιο πολυεπίπεδο βιβλίο των τελευταίων ετών. Ρίχνει στο τραπέζι τον τζόγο παράνομων ιπποδρομιών, πολιτική διαφθορά (για όσους έχουν διαβάσει τα προηγούμενα βιβλία του, θα θυμηθούν παλιές γνώριμες φυσιογνωμίες), περιβαλλοντική καταστροφή που την βλέπουμε να "ανθίζει" ποικιλοτρόπως όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια και πολλά πολλά άλλα ακόμα. Ενώ η γραφή του έχει βελτιωθεί πάρα πολύ. Δεν φοβάται πλέον να γίνει δηκτικός, ενώ λίγο πιο μετά ευαίσθητος και εν γένει πιο συνειδητοποιημένος και απελευθερωμένος.
     Θα ήθελα να μείνω όμως σε μερικά άλλα θέματα. Το πρώτο που με εντυπωσίασε ήταν η έντονη δημιουργία αντιθετικών ζευγών τα οποία διατρέχουν όλο το βιβλίο: καλού και κακού, ξένου και οικείου, μοναχικότητας και ομαδικότητας και πάει λέγοντας. Η τόλμη του να καταπιαστεί με τις κοινότητες των Ρομά και στην ουσία να τους παρουσιάσει από μια άλλη ματιά, που δεν την ξέρουμε και δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε να παρουσιάζεται σε ένα βιβλίο. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη κοινότητα, ιδιαίτερων ανθρώπων, οι οποίοι γνωρίζουν και βλέπουν τη ζωή από μια άλλη σκοπιά που δεν έχουμε συνηθίσει να τη διαβάζουμε και σίγουρα οι περισσότεροι από μας δεν τη γνωρίζουμε. Αν τους πειράξεις, μαύρο φίδι που σε έφαγε. Αν όμως τους φερθείς καλά, μόνο καλά έχεις να προσμένεις ως ανταπόδοση. Δεν αναφέρω κάτι άλλο παραπάνω για να μην κάνω spoiler. Η σεξουαλική απελευθέρωση της αδερφής του Καπετάνου από τη μία και η επόμενη μέρα στην προσωπική ζωή του ίδιου του Καπετάνου ήταν επίσης μια ευχάριστη και άκρως ενδιαφέρουσα έκπληξη. 
     Αν και θα μπορούσα να γράψω πολλές σελίδες ακόμα, θα αναφέρω για το τέλος την δικαίωση, την κάθαρση αν προτιμάτε, που έρχεται στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου. Παλιοί γνώριμοι παίρνουν αυτό που τους αξίζει- από δική τους επιλογή; από θεία δίκη; πάντως όχι από τον Καπετάνο, αν και έβαλε το χεράκι του, αλλά δεν ήταν αυτός που "πάτησε τη σκανδάλη". Οι υπαίτιοι βρίσκουν τον μπελά τους και αποδίδεται δικαιοσύνη ποικιλοτρόπως. Ενώ, ένας εκ των αναμεμειγμένων στις παράνομες δραστηριότητες, που πραγματεύεται το βιβλίο, αποφασίζει ότι θέλει να βοηθήσει πραγματικά για τη διαλεύκανση της διπλής- για να μην πω τριπλής- υπόθεσης, και έτσι μιλάει στον μόνο άνθρωπο που θέλει, πρέπει, και έχει εμπιστοσύνη πως όλα θα πάρουν το δρόμο που τους πρέπει. Και αυτός δεν είναι άλλος από τον Καπετάνο.
     Για να κλείσω κάπου εδώ την κριτική-σύντομη παρουσίαση του Δημήτρη Σίμου και του βιβλίου του Τοξικά Μάτια, θα ήθελα να έχετε όλοι στο νου σας τον τίτλο του πρώτου κεφαλαίου "Ο κχαμ ικλιλό", που σημαίνει Ο ήλιος βγήκε. Για μένα θα μπορούσε να ήταν αυτός ο τίτλος του βιβλίου. Γιατί ναι, όσο σκοτεινά θέματα και να πιάνει, μέσα από τη γραφή του και την όλη του διαπραγμάτευση με τα θέματα που θίγει (και φαίνεται ότι τα έχει ψάξει και ερευνήσει σε βάθος) στο τέλος ο ήλιος βγαίνει

Ο ΚΧΑΜ ΙΚΛΙΛΟ λοιπόν! Είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί! 

Πέμπτη 20 Ιουνίου 2019

Κρυσταλλία- Το Ρ της ερωμένης


Τώρα που τέλειωσα και τα τρία βιβλία της Ειρήνης Βαρδάκη, θα ήθελα να γράψω για τα δύο πρώτα. Για το Ανάρμοστον εστί, άλλωστε, έγραψα αναλυτικά σε άλλο post.

Κρυσταλλία

Ο πατέρας της της έλεγε από όταν ήταν πολύ μικρή «είσαι η δύναμη και η αδυναμία μου», «τα φουστάνια θα στα μάθει η μάνα σου, εγώ όμως θα ντύσω την ψυχή σου με παντελόνια»… Κι αυτό ακριβώς έκανε. Της έμαθε να μιλάει, να φέρεται… να αγαπάει με όλη της την ψυχή το έμαθε μόνη της μέσα στη ζωή όταν αγάπησε για πρώτη της (και τελευταία, όπως φάνηκε) φορά στη ζωή της.

Για να γλιτώσει έναν γάμο που δεν ήθελε φεύγει με το πλοίο από Κρήτη για Αθήνα. Ξεκινάει δουλειά ως σερβιτόρα. Κάνει εφήμερες σχέσεις. Μέχρι που γνωρίζει τον Νικόλα. Έρωτας κεραυνοβόλος και για τους δύο. Έρωτας γεμάτος πάθος. Το πάθος εκείνο που σε γεμίζει τόσο, μέχρι που σε κάνει αλλόφρονα.

Σε όλο το βιβλίο, λυπάσαι την Κρυστάλλινη, τσαντίζεσαι με τον Νικόλα κι έχεις ένα περίεργο συναίσθημα για τη Γωγώ. Ένα ερωτικό τρίγωνο με τον Νικόλα να είναι ο αναποφάσιστος της παρέας. Να μην θέλει την ηρεμία του, να τον τρελαίνει ο πόθος του για την Κρυστάλλινη, να επιζητά και πάλι την ηρεμία του. Δύο γυναίκες που τον αγάπησαν πραγματικά. Η ανιδιοτέλεια της Κρυστάλλινης όμως σε κάνει να την αγαπήσεις κι εσύ. Να αγαπήσεις αυτές τις άψυχες σελίδες χαρτιού. Υπάρχει άραγε αυτή η αγάπη πραγματικά; Θέλω να πιστεύω ότι υπάρχει.

Λίγες σελίδες πριν το τέλος (αυτό το τέλος που λέει πάντα η Ειρήνη ότι είναι οριστικό, σκληρό και αμετάκλητο στα βιβλία της, κάτι που ίσως εδώ ισχύει περισσότερο σε σύγκριση με τα επόμενα βιβλία) συγχωρείς από καρδιάς τον Νικόλα, τον κατανοείς και σου γίνεται όχι μόνο συμπαθής, αλλά αγαπητός. Η τελευταία σελίδα, μισή ανάσα πριν κλείσεις το βιβλίο σε αφήνει με ένα γλυκόπικρο αίσθημα και όλως παραδόξως με ένα χαμόγελο.

Μία πραγματικά πολύ καλή πρώτη προσπάθεια της Ειρήνης να μας πάρει από το χέρι και να μας πάει σε έναν κόσμο, σε μια ιστορία που εκτυλίσσεται σε διάρκεια μερικών ετών και απλά να σε ταξιδέψει.

Το Ρ της ερωμένης

Η Αγγελική, μια καθηγήτρια μέσης εκπαίδευσης, κουρασμένη από την καθημερινότητα και τη στασιμότητα της ζωής σε όλα τα επίπεδα. Στη δουλειά, στο σπίτι, στη συζυγική ζωή. Ένας γάμος που έχει βαλτώσει.

Ο Σέργιος, ο σύζυγος της Αγγελικής, βαλτωμένος κι αυτός σε έναν γάμο που μένουν και οι δύο από συνήθεια, που έχει χαθεί και η τελευταία σπίθα και μία επαγγελματική αποτυχία που τον φέρνει στο αμήν. Στο σπίτι κατανόηση καμία. Σκασμένος όπως είναι παίρνει το αμάξι και βγαίνει στην βροχή, που θυμίζει τροπικό κλίμα, όπως άλλωστε συμβαίνει και τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Ένα τρακάρισμα και του παρουσιάζει μπροστά την Ευρυδίκη, τον παιδικό ανεκπλήρωτο έρωτα.

Ο Σέργιος και η Ευρυδίκη, παντρεμένοι και οι δύο, ξεκινούν μία σχέση με φλογερό πάθος. Ή μήπως όχι; Μήπως ο ένας από τους δύο είναι πραγματικά ερωτευμένος μέχρι εκεί που δεν πάει άλλο, ρουφώντας στιγμές χαράς για πολλές ζωές και μήπως ο άλλος καταστρώνει ένα προσωπικό σχέδιο για να επέλθει η ευτυχία του;

Σε όλο το βιβλίο δεν είναι ξεκάθαρη η σκιαγράφηση της Ευρυδίκης. Μία την συμπαθείς, την καταλαβαίνεις, τη δικαιολογείς, την επόμενη στιγμή την απεχθάνεσαι και θες να σπάσεις στο ξύλο και αυτήν και τον Σέργιο. Η Αγγελική βρίσκεται πλέον σε ένα τέλμα, ψυχολογικό, συναισθηματικό… Κι εκεί που πάει να πιάσει πάτο… εκεί που έχει πιάσει πάτο, παίρνει φόρα και αρχίζει να ανεβαίνει.

Όλοι πληρώνουν στο τέλος το τίμημα των επιλογών και των πράξεών τους, είτε ευθύνονται άμεσα είτε έμμεσα. Καθοριστικός ο ρόλος της εξάχρονης Νεφέλης, η οποία για μένα είναι η απόλυτη πρωταγωνίστρια. Αυτή που λόγω ηλικίας είναι στο περιθώριο και ταυτόχρονα και στο επίκεντρο όλων των πρωταγωνιστών.

Από το Ρ της ερωμένης η Ειρήνη θεωρώ πως πλέον βρίσκει τα δικά της προσωπικά πατήματα και τα βήματά της πλέον είναι ΆΛΜΑΤΑ! Πρωτοπρόσωπη πλέον αφήγηση, καλύτερα και πιο ξεκάθαρα ψυχογραφήματα των ηρώων της. Ήρωες που γίνονται φίλοι μας. Οι φίλοι εκείνοι που τη μία τους αγαπάμε και την άλλη στιγμή τσακωνόμαστε μαζί τους, μέχρι την επόμενη να τους αγαπήσουμε και πάλι δυνατότερα από πριν.

Το Ρ της ερωμένης είναι πολύ ατμοσφαιρικό με μικρές ανάσες που μας χαρίζονται μέσα από μικρά χιουμοριστικά αποσπάσματα, τα οποία κρατάνε άψογα τις ισορροπίες…

Μέχρι που ήρθε το Ανάρμοστον εστί και οι ισορροπίες μας πήγαν περίπατο, με το καλύτερο βιβλίο, όχι μόνο της Ειρήνης, αλλά ό,τι καλύτερο έχει κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια (όχι μόνο από Έλληνα συγγραφέα, αλλά και από μεγάλα ονόματα ξένων συγγραφέων)!

Δευτέρα 3 Ιουνίου 2019

Ειρήνη Βαρδάκη- Ένα αστέρι της ελληνικής λογοτεχνίας


Ειρήνη Βαρδάκη. Νέα, ωραία, ανερχόμενη, ταλαντούχα και πολλά υποσχόμενη συγγραφέας, ένας καταπληκτικός Άνθρωπος. Τα βιβλία της κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Bell: Κρυσταλλία (2017), Το ρ της ερωμένης (2018), Ανάρμοστον εστί (2019).

          Η έκπληξη τεράστια. Κατά την ταπεινή προσωπική μου γνώμη είναι ό,τι καλύτερο έχουμε σήμερα στην ελληνική λογοτεχνία, πόσο μάλλον στο ψυχολογικό θρίλερ. 



Ανάρμοστον εστί

          Μία γυναίκα, η Άννα, μετά από επίθεση που δέχτηκε βρίσκεται σε κώμα. Καταλαβαίνει τα πάντα, δεν μπορεί όμως να επικοινωνήσει με τους γύρω της. Το σώμα που της ανήκει δεν την υπακούει. Ο σύζυγος, ο Μάρκος, καταρρακωμένος θα βρει παρηγοριά στην κολλητή της φίλη, Έλλη. Ο γιος της, Γιάννης, ένα εφτάχρονο παιδί. Ο εραστής της, Δημήτρης, σε άθλια κατάσταση επίσης. Ο αστυνόμος Λαέρτης καλείται να λύσει τον γρίφο της αποτρόπαιας αυτής πράξης. Έξι βασικοί χαρακτήρες, που παρουσιάζονται με πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Μας περιγράφουν τον πόνο τους, τους φόβους τους και όλα όσα νιώθουν και σκέφτονται. Έξι χαρακτήρες που γίνονται αμέσως οικείοι, που τους καταλαβαίνεις εξ αρχής σε βάθος. Ή μήπως όχι; Μήπως έχουν όλοι ανομολόγητα μυστικά;

          Η εξέλιξη καταιγιστική. Στο δεύτερο μισό του βιβλίο μάλιστα, κυριολεκτικά διαβάζει κανείς με κομμένη την ανάσα. Έπιασα πολλές φορές τον εαυτό μου να διαβάζει δύο σελίδες χωρίς να έχω ανασάνει, να κοντεύω να σκάσω. Η αίσθηση που μου άφηνε, τόσο κατά τη διάρκεια του άυπνου Σαββατοκύριακου που πέρασα μαζί με το βιβλίο αυτό, όσο και για μέρες μετά, είναι μοναδική. Οι ταχυκαρδίες όποτε κάνω μια στάση από τις καθημερινές μου ασχολίες μου κάνουν συντροφιά. Το δε στομάχι κόμπος.

          Δεν ήταν λίγες οι φορές που με τσάκωσα με δάκρυα στα μάτια. Έντονα συναισθήματα που δεν πίστευα ότι μπορεί να τα νιώσει κανείς διαβάζοντας (και διαβάζω, χωρίς μέρα παύσης, πάρα πολλά χρόνια τώρα).

          Από την ώρα που έκλεισε και η τελευταία σελίδα έψαχνα να βρω μια παρομοίωση για την αίσθηση που είχα τόσο διαβάζοντάς το, όσο και μέρες μετά, ακόμα και τώρα που γράφω αυτό το κείμενο. Έξι μέρες μετά βρήκα ακριβώς την αίσθηση αυτή. Σα να σε έχουν δέσει μέσα σε μαύρο αδιάβροχο πανί και να σε έχουν πετάξει σε δεξαμενή. Δεν περνάει νερό, ωστόσο νιώθεις την πίεση του νερού σε όλο σου το σώμα, ενώ σταδιακά αρχίζει και σου λείπει το οξυγόνο.

          Οι συμβολισμοί σε αυτό το βιβλίο είναι παραπάνω από εμφανείς. Οι ηθικές αξίες έχουν χαλαρώσει όσο δεν πάει. Ο 21ος αιώνας είναι, δυστυχώς, αιώνας παρακμής. Η ανειλικρίνεια και οι λυκοφιλίες (ακόμα και αυτές που κρατάνε χρόνια) δίνουν και παίρνουν.

          Η Ειρήνη Βαρδάκη σε παίρνει από το χέρι στην πρώτη σελίδα, σε οδηγεί σε επικίνδυνα μονοπάτια του μυαλού και της ψυχής των ανθρώπων. Με τη λυρικότητά της σε ανεβάζει στον ουρανό και με την ωμή ρεαλιστικότητά της σε αφήνει ξαφνικά και πέφτεις σε ελεύθερη πτώση σε τσιμεντένιο έδαφος γεμάτο καρφιά. Άνθρωποι που «δεν έχουν δώσει δικαιώματα» στον υπόλοιπο κοινωνικό τους περίγυρο.

Ωστόσο, τι γίνεται όταν οι πόρτες κλείνουν και είναι πια στον δικό του χώρο; Διαβάστε το και θα το ανακαλύψετε! Σας υπόσχομαι πως θα κάνετε ένα μοναδικό ταξίδι που θα θυμάστε, αν όχι για πάντα, για πολύ καιρό σίγουρα. Ένα βιβλίο που θα μπορούσα άνετα να το δω στην τηλεόραση σε σειρά!